⚽ Matchfixing in het Nederlandse en buitenlandse voetbal

Wie kaartjes koopt voor een voetbalwedstrijd, kan zich afvragen of alle acties die op de groene mat plaatsvinden, wel daadwerkelijk zo bedoeld zijn. Want is het geen doorgestoken kaart? Is een doelpunt geen afgesproken werk tussen twee partijen? Zijn er spelers die het spel bewust manipuleren?

Het zou zomaar kunnen, want matchfixing komt bij voetbal overal in Europa voor. Er zijn inmiddels al honderden wedstrijden gemanipuleerd. In veel gevallen gaat het hier om het werk van doorgewinterde criminelen. In Europa zijn er dan ook al verschillende daders veroorzaakt. In Nederland zijn er geen veroordelingen van matchfixing in het Nederlands voetbal bekend, ook de zaak van PSV kon niet bewezen worden.

Zo werkt matchfixing bij voetbal

Matchfixing betekent letterlijk: het regelen van de wedstrijd. In Nederland spreken we ook wel van ‘een wedstrijd fiksen’. Matchfixing komt soms voor, zonder dat de kijker er erg in heeft. Een bekende manier van matchfixing is bijvoorbeeld door expres gelijkspel te spelen, zodat beide teams doorgaans in de competities.

In veel gevallen van matchfixing gaat het om zwaarwegende (financiële) belangen. Vaak zijn het de gokkantoren die fors verdienen aan matchfixing in het betaald voetbal. Immers: als je als gokker weet wat de uitslag gaat worden, is het gemakkelijker om de pot te winnen. Gokken komt er niet meer aan te pas; de uitslag is op voorhand al bekend.

Dat betekent dus ook dat de spelers in de wedstrijd voor de wedstrijd benaderd worden om expres de uitslag (negatief) te beïnvloeden. Want er worden soms flinke sommen geld geboden worden voor de uitslag van een wedstrijd.

Uiteraard kunnen bepaalde momenten zoals een keeper die met 10-0 verliest behoorlijk opvallen. Daarom kunnen er ook andere acties plaatsvinden die minder opvallen: expres straf oplopen. Zoals bijvoorbeeld twee gele kaarten oplopen, zodat het team met tien spelers verder kan.

Wie zijn de matchfixers

Matchfixing komt niet alleen voor bij corrupte voetballers. Er zit vaak een heel crimineel netwerk achter. De meeste fiksers zijn dan ook zware criminelen die al een strafblad hebben. De telefoongesprekken van criminelen tonen aan dat zij zich geregeld bezighouden met het beïnvloeden van een website. Het kan ook een speler zijn die probeert met een paar teamgenoten de wedstrijd te beïnvloeden.

Daarnaast kan ook de clubeigenaar de fikser zijn. De baas kan een speler onder druk zetten, door te dreigen anders niet het salaris te betalen. Matchfixing kan plaatsvinden doordat voornamelijk spelers in bijvoorbeeld Oost-Europa beduidend minder verdienen dan de echte professionals. De helft van de professionals krijgt maar tweeduizend euro per maand. Dus zijn er prikkels om te verdienen aan matchfixing. Ondanks dat voetbal een teamsport is, kan één speler de hele wedstrijd aanzienlijk beïnvloeden.

Matchfixing in het voetbal werkt vaak aan de hand van omkoping. Zo kan een keeper betaald worden om minder zijn best te doen, of een speler die ‘per ongeluk’ een bal in eigen doel schiet. Op die manier staat de uitkomst van de wedstrijd vast, nog voordat de wedstrijd begonnen is.

Matchfixing voetbal voorkomen

Matchfixing is soms maar moeilijk te voorkomen. Zeker bij wedstrijden die amper in het nieuws zijn, kan matchfixing sneller voorkomen. Immers; niet alle ogen zijn op de spelers gericht, waardoor match agents gemakkelijk vrij spel hebben.

Uiteraard is matchfixing strafbaar en doet justitie er veel aan om het fenomeen de kop in te drukken. Matchfixing opsporen werkt in het voetbal aan de hand van het Betting Fraud System van de UEFA. Zij controleren de gokinzetten. Wanneer er te veel geld op een bepaalde uitslag wordt gezet, controleert de UEFA. Het nadeel van het systeem is dat fiksers vaak weten hoe het systeem werkt. Daarom gebeurt het bij matchfixing vaak dat er via verschillende personen ‘steeds een beetje’ in wordt gezet. Zo wordt het systeem omzeild. Daarmee is matchfixing maar moeilijk te voorkomen.

Wel geldt er een meldplicht. De landelijke voetbalbonden hebben allemaal een voorlichtingsprogramma opgezet. Zo weten jonge spelers al meteen aan het begin van hun carrière dat ze verdenkingen van matchfixing verplicht moeten melden. Ook krijgen voetballers voorlichting over de gevaren van matchfixing. Het is dus verplicht om matchfixing te melden. Het niet melden van matchfixing is strafbaar. Wie zichzelf aangeeft kan rekenen op een disciplinaire schorsing en krijgt problemen met de fiksers. Iemand die de fixing meldt, zal waarschijnlijk nooit meer op professioneel niveau voetballen.

Matchfixing in het nieuws

Matchfixing komt regelmatig in het nieuws. Over matchfixing in Nederland is niet veel bekend. Europol onderzoekt diverse zaken waarbij er sprake kan zijn van matchfixing. Dat gebeurt niet alleen bij fysieke wedstrijden, maar ook bij e-games.

Matchfixing bij voetbal in Nederland

Matchfixing in Nederland lijkt nog niet voor te komen. Volgens de integriteitscommissie van de KNVB tegenover de NOS, is dat langzaam wel aan het veranderen. Ook Nederland is niet meer immuun voor matchfixing. Dat betekent dan ook niet dat het fenomeen niet voorkomt.

Wel betalen de Nederlandse voetbalclubs zeer goed. Daardoor is het voor de spelers minder lucratief om zich met matchfixing in te laten. Er was wel een zaak in Nederland die weghad van matchfixing. Ibrahim Kargbo, een speler uit Sierra Leone zou bij Willem II meerdere wedstrijden hebben beïnvloed. Uit onderzoek van de Volkskrant bleek dat Kargbo en matchfixer Wilson Raj regelmatig per e-mail contact hadden. De KNVB vond dat er sprake was van matchfixing. De tuchtcommissie van de KNVB en het Openbaar Ministerie oordeelden van niet. Daardoor ontkende de speler van Willem II en verhuisde hij naar het buitenland.

Matchfixing bij voetbal in het buitenland

In Oost-Europa zijn gevallen van matchfixing bekend. Ook in het westen van Europa vindt matchfixing plaats. Bijvoorbeeld in het seizoen van 2014 - 2015. De voetbalclubs Nimes en Caen zouden in de landelijke competitie, League 2, beiden doorgaans bij een gelijkspel. Daarom spraken de spelers onderling af niet te scoren. De punten worden dan gedeeld.

Een ander voorbeeld van matchfixing is het duel tussen Dinamo Zagreb en Olympique Lyon. Het duel vond plaats in de Champions League. Dinamo verloor met 1-7. Met die score werd Ajax uit de Champions League gegooid. Domagoj Vida, een speler van Dinamo Zagreb, knipoogde naar de tegenstander. Volgens velen een goed voorbeeld van hoe matchfixing werkt.